donderdag 19 februari 2009

Een probleem met 'probleem'

Sinds enige tijd heb ik een probleem met het feit dat er blijkbaar zoveel problemen zijn. Correctie: ik heb de laatste tijd vastgesteld dat er dikwijls over 'problemen' wordt gesproken. Vaak in de context van het bedrijfsleven en de organisatie van het werk. Problemen overal, en ze moeten opgelost worden. Zeker nu de crisis toeslaat en de financiële middelen plots veel beperkter zijn.

Ik lees op dit ogenblik een tekst van David Cooperrider (zie vorige blog-entry) en - het zal wel geen toeval zijn - daarin wordt brandhout gemaakt van de 'probleem -> oplossing' benadering. Vooral in de context van een organisatie die toch samengesteld uit mensen en niet uit machines.
De 'probleem -> oplossing' benadering is overgenomen uit vele andere wetenschappelijk domeinen. Bijvoorbeeld de geneeskunde, waar de ziekte een probleem is dat moet opgelost worden.

Iedereen wordt uitgenodigd om problemen te rapporteren. De leider gaat dan proberen om die op te lossen. Althans die problemen waarvan de leider erkent dat het effectief problemen zijn.

Brandhout ?

In problem solving it is assumed that something is broken, fragmented, not whole, and that it needs to be fixed. Thus de function of problem solving is to integrate, stabilize, and help raise to its full potential the workings of the status quo. By definition, a problem implies that one already has knowledge of what "should be"; thus one's research is guided by an instrumental purpose tied to what is already known. In this sense, problem solving tends to be inherently conservative: as a form of research it tends to produce and reproduce a universe of knowledge that remains sealed.

Een probleem is volgens mij doorgaans niet meer dan een mening over een feit. Mogelijk is het een feit dat ons op dit ogenblik zeer slecht uitkomt. Mogelijk weten we op dit ogenblik niet direct hoe we ermee moeten omgaan. Maar het feit kwalificeren als een probleem geeft het een negatieve status. Vaak is er ook direct een behoefte om een oorzaak te vinden voor het probleem, en meestal leggen we die oorzaak bij anderen. Dan vallen we in de val van het maken van verwijten. We worden slachtoffer. Anderen dragen de schuld van onze problemen.

Begin eens om kleine problemen niet meer als een probleem te benoemen. Maar als een feit. Dus op een andere manier naar de kwestie kijken. Hoe zou iemand anders het bekijken ? Zou iedereen het bestempelen als een probleem ? Is het mogelijk om het helemaal niet als een probleem te beschouwen, maar neutraal, of zelfs als iets positiefs ?

Geen opmerkingen: